چگونه متادیتای عکس‌ها را پیدا کنیم؟

اصطلاح «یک تصویر ارزش هزار کلمه را دارد» قرار بود درباره داستانی باشد که عکس آن را توصیف می‌کند، برای مثال با یک نگاه به عکس خاطره‌های زیادی یادآوری می‌شوند یا یادگیری آسانتر می‌گردد. اما این اصطلاح با وجود عکس‌ها دیجیتالی معنای دیگری هم می‌دهد. عکس‌های دیجیتالی شامل اطلاعات بیشتری، غیر از آنچه خود تصویر نشان می‌دهد، هستند. به این اطلاعات متادیتا می‌گوییم. در این مقاله از وب‌سایت امنیت اینترنت کنش‌تک می‌خوانیم که چگونه می‌توانیم متادیتای عکس‌ها را پیدا کنیم . این اطلاعات شامل نوع دوربین استفاده شده، موقعیت مکانی (طول و عرض جفرافیایی)، اطلاعات فضای رنگی، یادداشت‌هایی که اپلیکیشن ایجاد کننده یا تغییر دهنده عکس به آن اضافه کرده است، می‌باشند.

پیدا کردن متادیتای عکس‌ها

فرم‌ه یا انواع مختلف عکس‌‌ها، متادیتای مختلفی دارند. انواع فایل‌های BMP ، PPM و PBM شامل اطلاعات کمی هستند. در مقابل نوع JPEG از دوربین، اطلاعات زیادی از جمله نوع دوربین، موقعیت جغرافیایی، زمان و غیره را در خود دارد.

فایل‌های PNG معمولا شامل اطلاعات بسیار کمی هستند. مگراینکه این فایل از JPEG تبدیل شده و یا با فتوشاپ تغییر پیدا کرده باشد. فایل PNG تبدیل شده، ممکن است شامل متادیتای فایل اصلی باشند. به همین ترتیب، نوع فایل WebP همیشه از انواع  فایل دیگر تبدیل می‌شود. بیشتر مبدل‌ها، متادیتاها را حذف می‌کنند و فرم WebP امکان ذخیره تمام متادیتاهای Jpeg را ندارد.

استخراج متادیتا

مشاهده متادیتاها مستلزم استخراج آن اطلاعات از فایل است. برای این منظور راه‌حل‌های بسیاری از جمله متن‌باز، رایگان و تجاری در دسترس هستند. برخی از آنها فقط از یک نوع فرم فایل(مانند JPEG) پشتیبانی می‌کنند، و برخی دیگر انواع مختلف فایل‌ها را پشتیبانی می‌کنند. علاوه بر این، اپلیکیشن‌های مختلف می‌توانند انواع متادیتا را پشتیبانی کنند.

چند نمونه از ابزارهای متادیتای تصاویر:

•  Exiv2 : یک ابزار متن‌باز برای خواندن متادیتاهای Exif, IPTC, و XMP است. نسخه اجرایی این برنامه خط فرمان برای ویندوز، و کد منبع آن برای لینوکس و مک موجود است.
• ExifTool : یکی از قدرتمندترین ابزارهای خط فرمان استخراج متادیتا است. اگیزف‌تول از صد‌ها فرم مختلف فایل و متادیتا پشتیبانی می‌کند.  این ابزار با زبان Perl نوشته شده است. در سیستم‌عامل‌های مک و لینوکس به خوبی کار می‌کند و کاربران ویندوز باید Perl را نصب کنند تا با این ابزار بدون مشکل کار کنند.
•  Adobe Photoshop : یک برنامه تجاری است که قابلیت مشاهده متادیتای XMP را دارد. در فتوشاپ CS5 این ویژگی را در مسیر File → File Info می‌توانید پیدا کنید. اگرچه به اندازه Exiv2 و ExifTool کامل و قدرتمند نیست، اما می‌تواند انواع متادیتا‌های XMP, IPTC, Exif و سایر را بخواند.
• Preview Inspector: نمایشگر پیش‌فرض تصاویر در سیستم عامل مک، با عنوان Preview است. ویژگی Inspector این برنامه برای مشاهده متادیتاست. قابل ذکر است که با این برنامه بخش کوچکی از متادیتاها را خواهید دید، پس برای کارهای رسمی از آن استفاده نکنید.
  
•  Microsoft Windows Photo Viewer: نمایشگر پیش‌فرض تصاویر در ویندزو ۷ و ۸ شامل گزینه Properties برای مشاهده متادیتای عکس است. این امکان هم مانند ابزار قبلی روی مک، چندان قابل اعتماد نیست! ‌بنابراین از آن برای تجزیه و تحلیل متادیتا استفاده نکنید.

علاوه بر ابزارهایی که در بالا لیست شده‌اند، سرویس‌های تحت وب زیادی وجود دارند که می‌توانید با استفاده از آنها متادیتای فایلتان را ببینید. تقریبا اکثر این سرویس‌های آنلاین برای استخراج متادیتای فایل از ابزارهای ExifTool یا Exiv2 استفاده می‌کنند.

برای پاک کردن متادیتا می‌توانید مقاله «چگونه متادیتای فایل‌ها را در سیستم لینوکس پاک کنیم» را بخوانید.

منبع: http://fotoforensics.com/tutorial-meta.php