بتدریج که به قابلیتها و امکانات موبایلها افزوده میشود، کامپیوترها، برای کارهای معمولی، به فراموشی سپرده میشوند. در واقع برای کاربران راحتتر است که کارهای معمولشان را با موبایل انجام دهند. به همین دلیل، شروع به ذخیره اطلاعات شخصیشان روی موبایل ها و تبلتهایشان میکنند. بدین ترتیب توجه خرابکاران اینترنتی و مجرمان سایبری به موبایلها معطوف میشود.
حفظ امنیت دیجیتال و حریم شخصی روی موبایلها، به یک مسئله بزرگ تبدیل شده است. یکی از راههای تجاوز به حریم شخصی دیگران، جاسوسی آنها از طریق موبایلشان است. بیشتر کاربران نگران این مسئله هستند و فکر میکنند ، شخصی در حال ردیابی و جاسوسی آنها از طریق موبایلشان است. در ادامه میخوانیم که چه علامتهایی نشان میدهند روی موبایل، جاسوسافزار یا اپلیکیشنهای ردیابی نصب است و شما در حال مانیتور شدن هستید؟
علامتهایی که احتمالا مشخص میکنند که روی موبایلتان جاسوسافزار نصب شده است و در حال مانیتور شدن هستید:
۱- مشاهده رفتار غیر معمول و غیر عادی از موبایل
اگر روی موبایلتان جاسوسافزار، نرمافزار ردیاب و مانیتورینگ نصب شده باشد، موبایل شما رفتارهای عجیب و متفاوتی نشان میدهد. برای مثال روشن شدن خودکار و بیدلیل صفحه موبایل، خاموش شدن خودکار و ایجاد صدا های بیدلیل.
۲- افزایش مصرف باطری موبایل
بیشتر کاربران، بعد از دو الی سه هفته کار کردن با موبایلشان، میزان مصرف باطری گوشیشان را بطور تقریبی حدس میزنند. اگر بطور ناگهانی میزان مصرف باطری موبایلتان افزایش یابد، یکی از دلایلش وجود اپلیکیشنهای ردیابی و جاسوسی روی موبایلتان است.
برای اطمینان، بهتر است از Task Manager استفاده کنید. تمام برنامهها را ببندید و میزان مصرف باطری را بررسی کنید.
۳- نویزهای غیر عادی به هنگام برقراری تماس
شنیدن صدا یا نویزهای غیر عادی هنگام برقراری تماس تلفنی میتواند به دلیل ضبط شدن تماس شما باشد. اگر چه اتصال بد یا مشکل سختافزاری موبایل هم مسبب این نویزها هستند.
۴- Reset (راهاندازی مجدد) و خاموش شدنهای غیر طبیعی موبایل
جاسوسافزارها و نرمافزارهای مانیتورینگ میتوانند مسبب خاموش شدن و ریستهای اتفاقی موبایل شوند. اگر مطمئن هستید که نرمافزارها و سیستم عاملتان به روز هستند، دلیل این خاموش شدن و ریست شدنهای اتفاقی اپلیکیشنهای ردیابی، مانیتورینگ و جاسوسی میتوانند باشند.
۵- پیامهای متنی عجیب
برخی اپلیکیشنهای ردیابی و مانیتورینگ، پیغامهای عجیبی شامل کد و علائم به موبایل شما ارسال میکنند. اگر شما هم پیغامهای اینچنینی روی موبایل هوشمند خود دریافت میکنید، احتمال آن هست که روی موبایلتان، نرمافزارهای جاسوسی نصب شده باشد.
۶- افزایش مصرف پهنای باند روی موبایل
یکی از دلایل مهم برای تشخیص اینکه روی موبایل جاسوسافزار یا نرمافزار ردیابی نصب شده است، افزایش ناگهانی مصرف پهنای باند روی موبایل است. جاسوسافزارها و برنامههای مانیتورینگ برای ارسال اطلاعات گوشی شما، از اینترنت گوشیتان استفاده میکنند.
دقت کنید افزایش مصرف پهنای باند میتواند به دلایل مختلفی مانند: زمان زیاد آنلاین بودن شما، به روز رسانیهای موبایل و غیره باشد. با در نظر گرفتن این عوامل است که میتوانید منشا آن را مشخص کنید.
۷- شنیدن صدا از موبایلتان در حالی که کاری انجام نمیدهد:
وقتی موبایلتان کاری انجام نمیدهد، در حالت سکون است، نباید صدایی از آن شنیده شود. برای مثال هنگامی که از موبایلتان استفاده نمیکنید صدایی از آن شنیده شود، در حالیکه نه پیغامی ارسال کرده بودید و نه پیغامی دریافت کردهاید و نه اطلاعیهای دارید. یکی از دلایل اصلی این اتفاق به دلیل نصب اپلیکیشنهای مانیتورینگ و جاسوسی روی موبایلتان است.
۸- تاخیر در خاموش شدن موبایل
موبایلتان را در طول روز چند بار خاموش و روشن کنید. موبایلهای اندروید معمولا به سرعت خاموش میشوند، اگر موبایل شما به هنگام خاموش شدن، تاخیر طولانی و عجیبی داشت، به راحتی از آن نگذرید. یکی از دلایل تاخیر در خاموش شدن موبایل، برنامههای جاسوسی و ردیابی هستند که روی گوشی نصب شدهاند.
۹- کند شدن موبایل
اگر موبایل شما بصورت عجیب و ناگهانی کند شده است، باید به دنبال دلیل آن باشید. در وهله اول میتوانید نگاهی به مدیریت برنامهها (Task Manager) و حافظه مصرفی بیاندازید، متوجه شوید کدام برنامه منابع زیادی مصرف میکند. آن برنامه را ببندید و یا موقتا از نصب خارج کنید و مشاهدات خود را از سر بگیرید. اگر موبایل شما همچنان کندبود، حتما با یک مشاور امنیت دیجیتال تماس بگیرید.
۱۰- پیدا کردن فایلهای مشکوک
از برنامه جستجوگر فایل (File Explorer) یا برنامه مدیریت فایل (File Manager) موبایلتان، به فایلها و پوشههای موبایلتان نگاهی بیاندازید. شما مطمئنا میدانید چه اپلیکیشنهایی را نصب و یا چه پوشه و فایلهایی را خودتان اضافه کردهاید. اگر به پوشه یا فایلی برخوردید که از آن اطلاعی ندارید، اسم پوشه یا فایل را در اینترنت جستجو کنید. ممکن است داخل فایل به آدرس ایمیل یا شماره تلفن برخورد کنید، حتما از یک کارشناس امنیت دیجیتال راهنمایی بگیرد.
نتیجه گیری:
مطمئنا هیچ شخصی تمایل ندارد روی موبایلش نرمافزارهای جاسوسی و مانیتورینگ نصب شود. اما خرابکارها راههای ورود به موبایلهای کاربران را پیدا میکنند. بنابراین:
- هرگز موبایلتان را به دست اشخاص دیگر نسپارید
- اگر موبایلتان را در محلی جا گذاشته بودید و بعد از مدتی به دستتان رسید، از اطلاعات شخصیتان فایل Back up تهیه کرده و بیدرنگ موبایلتان را Reset Factory کنید.
- هرگز ایمیلهای اسپم را باز نکنید و روی ضمیمه و لینکهایش کلیک نکنید.
- اپلیکیشنها را از فروشگاههای معتبر مانند Google play store دریافت کنید.
- اپلیکیشنهای نامعتبر و نا آشنا را دانلود و نصب نکنید.
- مراقب مجوزهای دسترسیای که به اپلیکیشنها میدهید باشید.
- اپلیکیشنها و سیستم عامل موبایلتان را همیشه به روز نگاه دارید.
- حتما تاکید میکنیم حتما از نرمافزار آنتی ویروس موبایل مطمئن و به روز شده بهره ببرید.
- به حستان اعتماد کنید.
در انتها یادآور میشویم اگر از علامتهای لیست شده در بالا، یک یا چند مورد آن روی موبایل شما وجود داشت، به این معنی نیست که ۱۰۰ درصد در حال مانیتور شدن هستید. بهتر است مشکوک شوید و منشا این علامتها را بدست بیاورید. همچینن میتوانید از یک مشاور یا کارشناس امنیت دیجیتال راهنمایی بگیرید.
[…] چگونه تشخیص بدهید که یک برنامه ردیابی روی تلفن همراه شما نصب… است ؟ […]
[…] عنوان تهدیدهای آنلاین ، تفاوت ویروس، کرم، تروجان، جاسوسافزار و فیشینگ را خواندیم. در این اینفوگرافیک امنیت اینترنت […]
[…] است. از تولیدات این گروه میتوان به تبلیغافزارها، جاسوسافزارها و هایجکر اشاره […]
[…] جاسوسافزار چنان در عمق هارد درایو نفوذ می کند که حتی پاک کردن و نصب […]
[…] چگونه بفهمیم که روی موبایلمان جاسوسافزار نصب شده است … در ادامه مطلب به چند نکته مهم اشاره میکنیم که به پیدا […]
[…] از آلوده نبودن آن دستگاه به بدافزارها، مانند جاسوسافزار و مانیتورینگ، ندارید. هرگز در دستگاهی غیر از دستگاه خودتان وارد […]